Atividade

Lei KomSos-Regulamentu CI Garante Liberdade Imprensa no Espresaun iha TL

Lei KomSos-Regulamentu CI Garante Liberdade Imprensa no Espresaun iha TL

Baucau – Lei Komunikasaun Sosiál (KomSos) no Regulamentu sira Conselho de Imprensa de Timor-Leste (CI) maka sei garante Liberdade Imprensa no Liberdade Espresaun iha Timor-Leste.

“Lei no Regulamentu sira ne’ebé mak iha ona bele garante Liberdade Imprensa no Liberdade Espresaun iha rai Timor,” Konsilleiru CI, Francisco Belo hato’o kestaun ne’e iha atividade sosializasaun lei KomSos no Regulamentu sira CI nian, iha salaun Administratrasaun Munisípiu Baucau, quarta-feira, 13/09/2017.

Konsilleiru Francisco, hatutan lei Komunikasaun Sosiál no regulamentu sira ne’ebé iha ona, sai báze hodi bele hetan mekanizmu bainhira hasoru hahalok limitasaun sira hanesan jornalista halo ba públiku ka Públiku halo ba Jornalista sira.

Regulamentu sira Conselho de Imprensa nian maka hanesan kódigu étika jornalístika, prosedimentu ba ezersisiu direitu hatan no ratifikasaun, karteira professional jornalístika nian, prosedimentu dixiplinar hasoru jornalista no publikasaun sira, regra ba aplika ezame final estájiu no identifikasaun ejaminadór, rejistu orgaun no meius komunikasaun sosiál sira inklui prosedimentu mediasaun.

Entretantu lei Komunikasaun Sosiál nú. 5/2014, loron 19, fulan Novembru, nu’udár lei dahuluk Timor-Leste hodi garante no promove Liberdade Imprensa no Liberdade Espresaun ne’ebé konsagra ona iha Konstituisaun RDTL artigu 40 no 41.

Durante sosializasaun, Diretór Diresaun Apoiu Jurídiku no Liberdade Imprensa (DAJLI), Olderiku da Kosta, esplika kona-ba lala’ok lei komunikasaun sosiál, entretantu ofisiál DAJLI, Antonito Baptista, esplika kona-ba regulamentu sira ne’ebé CI aprova ona.

Iha biban ne’e, Boars Rádiu Komunidade Lian Matebian Baucau, Albino da Silva, hatete sorumutu ne’e importante tebes tanba sira hakarak komprende kle’an kona-ba lei KomSos no regulamentu sira CI nian.

Entretantu Jestór Rádiu Kolelemai Sahe Bukoli, Saturino Matos, husu esplikasaun ba Lei Komunikasaun Sosiál nian katak, “Lei Komsos bandu halo sensura, esplika detallu nia intensaun oinsá, esplika mós kritériu rejistu nune’e ami bele halo preparasaun”. 

Adjuntu Operasionál, Komponente Terestres, F-FDTL, Natalino Monteiro, rekoñese katak loron Sosializasaun ne’e nu’udar loron importante, tanba instituisaun sira hanesan defeza no seguransa presiza hatene lala’ok servisu mídia nian. 

Jornalista hanesan tilun no matan populasaun nian, nune’e Monteiro husu ba CI atu informa ba mídia sira atu la sentraliza de’it iha Díli tanba ne’e povu nafatin halerik ba informasaun. 

Alein ne’e, partisipantes sira barak apresia katak Lei Komunikasaun Sosiál no Regulamentu CI nian ne’e importante atu sosializa. 

Relasiona ho perguntas, sujestaun no krítika sira ne’ebé mosu iha diskusaun, Konsilleiru Francisco Belo, husu ba partisipantes sira hotu atu bele lee Kartilla Jornalístika. Konsilleiru ne’e mós promote atu fahe Kartilla Jornalístika ba partisipantes hotu ne’ebé partisipa iha Sosializasaun ne’e. 

Partisipantes iha Sosializasaun ne’e hamutuk ema na’in 26, feto 5 no mane 21, mai hosi Administradór Postu, Xefe Suku, F-FDTL, PNTL, Autoridade Lokal sira, Board no Jestór Rádiu Komunidade, Korrespondente Jornál Timor Post no korrespondente RTTL.ep. (CI)