Komunikadu Imprensa

Jill Jolliffe Prova duni katak ‘kaneta nia meik kro’at liu kilat-musan

Conselho de Imprensa de Timor-Leste ho laran-susar tebes simu notisia kona-ba jornalista Jill Jolliffe nia mate iha loron 2 fulan dezembru 2022. Timor-Leste lakon nia belun no defensor di’ak ida. 

Nudar ativista no jornalista, Jill Jolliffe habelun-an profissionalmente ho kauza Povo Maubere nian, hahuu kedas iha periudu invazaun militar Indonesia nian, tinan 1975.  Pessoalmente nia sai belun ba lider polítiku sira, pioneiru movimentu politiku 1974-75. Relasaun pessoal no professional ne’ebe lori nia grava hela memória ain-le’ut lider politiku sira timoroan hanesan, Xavier do Amaral, Nicolau Lobato, Borja da Costa, Roque Rodrigues, Vicente Reis Sahe, no seluk tan liuhosi nia obra professional nudar jornalista no hakerek-na’in. Hosi nia obra mak jerasaun foun sira bele sani hanoin politiku revolusionariu liuhosi obra polítika no poétika lider jerasaun 1974 nian.

Mundo jornalismu lakon advogado di’ak ida ba jornalismo krítiku, jornalismo de advocacia ba justa kauza. Jill Jolliffe hosi 1974 to’o loron ne’ebe hetan moras, nia nunka para atu hanoin no hakerek kona-ba Povo Maubere nia historia luta nian. Ninia hakerek halo historia dezempenhu jornalismo nian iha Timor-Leste sai historia global liuhosi filme The Balibo Five. Filme ne’ebe bazeia ba Jill Jolliffe nia livru ho titulu Cover-Up: The Inside Story of the Balibo Five. Historia kona-ba assassinato Greg Shackleton ho nia kolega na’in 4 hosi kanal televizivu Australia nian iha Balibo hosi militar Indonesia sira iha 16 outubru 1975.

“Jill Jolliffe, jornalista ida ne’ebe prova duni verdade hosi afirmasaun ne’ebe hateten katak kaneta nia meik kro’at liu kilat-musan. Advokasia professional ba Povo Maubere nia kauza, halo Jill Jolliffe sai inimigo númeru um rejime Soeharto nian. Nia sai fator determinante ba negosiasaun politika entre Portugal-Indonesia bainhira diskuti kona-ba planu vizita delegasaun Parlamentar Portugal iha outubru 1991. Vizita ne’ebe ikusmai kansela no sai fator motivador ida mos ba Manifestasaun Politika Passiva Juventude iha 12 novembru 1991.”

Iha tinan 1994, Jill Jolliffe konsegue hasoru-malu ho Komandante Nino Konis Santana iha Ermera. Hasoru-malu ne’ebe sai baze ba nia livru Finding Santana.

Conselho de Imprensa de Timor-Leste hato’o nia sentido Kondolensia kle’an ba Jill Jolliffe nia mate. Jill Jolliffe nia isin mak mate, maibe nia espíritu lutador ba buka lia los sei la mate. Hanesan mos asswa’in timoroan sira nian, Jill Jolliffe nia espiritu sei hamahon nafatin Povo Maubere nia jornada ba moris di’ak. Moris di’ak tuir dalan los no sempre buka lia loos.

Conselho de Imprensa hato’o nia solidariedade ba Jill Jolliffe nia familia no belun sira ne’ebe nia husik hela.

Lia Loos sei la Mate!