Atividade

Padraun Tetun Iha Obra Jornalizmu


Dili, Oinsá uza dalen tetun ho di’ak iha hakerek obra ba meius komunikasaun sira, nu’udar matéria prinsipál iha loron primeiru Treinamentu Jornalizmu Kompriensivu iha períodu daruak.

“Dala ruma ita boot sira komprende saida mak padraun, iha lingua hotu iha mundu, tenke iha standard ka padraun ida ne’ebé ema hotu aseita, para ita bele uza iha instituisaun estadu, mídia ka moris loro-loron nian,” esplika Tito Filipe, Consultant ba Election Project UNDP, ne’ebé fasilita sesaun treinamentu dahuluk ne’e.   

Durante treinamentu loron tolu hahú hosi quarta to’o sexta (3-5/10), iha salaun Konferénsia Tower, Fatu-hada, Oradór Tito Filipe, lori materia importante tolu hanesan, tetun padraun Instituto Nacional de Linguística (INL), padraun estrutura notisia no oinsá sai editor dahuluk ba notísia rasik.

Partisipantes sira interese ho aprezentasaun hodi husu perguntas sira kona-ba lian fuan tetun ne’ebé uza maibé dala barak foti hosi lian Portugés. 

Tito kontinua nia aprezentasaun ho esplika kona-ba dalen nia definisaun katak, dalen barak mak uza jestu, voz, símbolu, liafuan ne’ebé produz ideia, konseitu no  intensaun, “dalen ne’e mai husi aspetu komportamentu umanu ne’ebé involve utilizasaun voz ho padraun wainhira uza ba korrespondénsia hakerek no komunikasaun verbál (Parrish, 1993),” esplika Tito Filipe.

Iha etapa avaliasaun ba formasaun etapa dahuluk durante loron tolu ne’e, partisipantes sira espresa sira nia sentimentu ho ksolok tanba sira konsege aprende tan materia foun hosi formador dahuluk durante loron tolu.

Treinamentu ne’e partisipa husi jornalista husi jornál Independente, Radio Komunidade Ermera, Radio Komunidade Liquisa, Radio Komunidade Komoro, no online neonmetin, Estudante komunikasaun sosial UNTL no UNITAL,  hamutuk ema 27, ne’ebé kompostu husi mane 15no feto 12.

Programa ne’e realiza tamba servisu hamutuk entere Conselho de Imprensa de Timor-Leste no UNDP ne’ebé hetan apoiu finansiál husi povu Japão. Treinamentu ne’e sei hala’o durante fulan 4 ho materia kona-ba  Photo Journalism, Video Journalism, Data Journalism no seluk tan.

Formador iha treinamentu ne’e husi nasional no internasional hanesan hosi Indonesia, Australia no Papua Nova Guinea. (CI)