Atividade

Mídia Iha Papél Atu Redús Stigma Sosiál

Mídia Iha Papél Atu Redús Stigma Sosiál

Dili, Diretór Nasionál Planeamentu no Gestaun Finanseiru, Ministériu Saude, Marcelo Amaral, hatete Mídia iha papél atu redús stigma sosiál tanba, “atu proteje ema sira ne’ebé kiak, hela iha area rurais ou grupu vulneravel sira hanesan ema hetan moras HIV SIDA, iha stigmatizasaun, ita boot sira hanesan mídia, iha papél atu redús stigma sosiál,” Marcelo Amaral hato’o lia ne’e ba partisipantes treinamentu journalismu komprensivu ba dahat, ne’ebé hala’o iha salaun Suai Room Timor-Plaz, sexta-feira, 23/03/2018.

Iha diskusaun ne’e. Diretór Nasionál Planeamentu no Gestaun Finanseiru, Ministériu Saude ne’e, halo aprezentasaun kle’an kona-ba Saude Iha Timor-Leste hodi hato’o informasaun sira kona-ba, “sistema saúde Nasionál Timor-Leste iha nia enkuadramentu legal iha konstituisaun RDTL. Artigu 57, depois iha fali Lei Sistema de Saude, nu 10/2014, Lei Sistema de Saude, hanesan Lei Inan Saude.

”Diretór Nasionál. MS, Marcelo Amaral,  esplika kona-ba direitu no devér sidadaun hotu atu hetan asisténsia saúde ne’ebé di’ak hosi estadu. “konstituisaun hakerek buat tolu, ema ida-idak iha direitu atu hetan tratamentu saúde no iha mós obrigasaun atu halo meloramentu ba nia saúde, ida ne’e ko’alia kona-ba devér no direitu, direitu ita boot sira nia atu hetan tratamentu saúde ne’ebé di’ak.

”Nia reforsa katak, atu hetan rejultadu serbisu ne’ebé diak iha área saude persiza kontribuisaun hosi parte hotu, “Prestasaun sistema saúde di’ak liu jere ho desentralizasaun no partisipatoriu katak ema hotu tenke partisipa iha prosesu dezenvolvimentu saúde, la’ós de’it governu maibé sosiedade hotu tenke iha ne’ebá inklui mídia, lider lokál sira, grupu komunitáriu sira, feto no joventude sira.

”Iha sesaun diskusaun, partisipantes sira kestiona kondisaun saneamentu iha ospitál nasionál Guido Valadares, Ai-moruk ne’ebé fa’an liu hosi mídia sosiál Facebook liga ona ho nia lisensa no lisensa ba halo kurativu tradisionál, servisu saúde iha Ainaro laiha kooperasaun servisu di’ak ho mídia,  servidor saúde lakohi hela iha fatin ne’ebé Oferese hosi governu ba atende pasiente iha área rurál no dala barak akontese ai-moruk laiha ka hotu iha sentru saúde no pasiente tenke sosa iha klínika privadu sira.

Diretór Nasionál. MS, Marcelo Amaral, resposta perguntas hirak ne’e ho informa katak ai-moruk online no tradisionál balu siensitifikamente bele kura, balu lae, iha kintu governu iha ekipa ida atu hare ba ai-moruk online no tradisionál no sei buka meius ba hare assuntu ne’e. Komportamentu médiku sira sei responsabiliza hosi gabinete étika iha Ministériu Saude. Hatan kona-ba saneamentu iha HNGV Marcelo Amaral hatete ne’e kompetensia gestor HNGV tamba Hosptial Nasional Dili  sira autónomu.